Intel Core Ultra zaprezentowane – nowe mobilne CPU kierują komputery osobiste w stronę AI. Co potrafią?

14 grudnia 2023

Dzisiaj podczas wydarzenia Intel „AI Everywhere” amerykański producent procesorów zaprezentował procesory mobilne Core Ultra. Co potrafią nowe układy?

Od dzisiaj dostępny na całym świecie – Intel Core Ultra. Nowy brand, ale też odrobine inne podejście do CPU jako serca komputera osobistego. Jak zapowiada Intel, producenci tacy jak Acer, ASUS, Dell, Dynabook, Gigabyte, Google Chromebook, HP, Lenovo, LG,
Microsoft Surface, MSI i Samsung wprowadzają nowe modele z układami Intel Core Ultra już teraz do sprzedaży. Ma być ich ponad 230 różnych modeli – a wszystkie gotowe na wyzwania związane z… AI.

„Wprowadzenie na rynek Intel Core Ultra reprezentuje niezrównaną skalę i szybkość, z jaką
Intel włącza sztuczną inteligencję na komputerach PC. Do 2028 r. komputery PC wyposażone w sztuczną inteligencję będą stanowić 80% rynku komputerów osobistych2
a wraz z naszym rozległym ekosystemem partnerów zajmujących się sprzętem i oprogramowaniem, Intel jest najlepiej przygotowany do dostarczania rozwiązań informatycznych nowej generacji.” – Michelle Johnston Holthaus, wiceprezes wykonawcza i dyrektor generalna Intel Client Computing Group

Co nowego znajdziemy w Intel Core Ultra?

Zacznijmy od budowy nowych CPU, bo w ich wnętrzu kryje się nieco ciekawostek. Intel postanowił zbudować… z klocków. Nie chodzi jednak o popularny duński produkt z plastiku. Nowe procesory Intela są połączeniem kilku osobnych układów, które powstają w różnych procesach, w różnych zakładach produkcyjnych.

Kluczowym elementem budowy nowych CPU jest fakt, że powstają one w charakterystycznym układzie Foveros 3D, a więc część elementów jest układana w stosy. To pozwala zmniejszyć powierzchnię CPU i lepiej zapanować nad chłodzeniem układu.

Rdzenie CPU wytwarzane są przez Intela, w najnowocześniejszym aktualnie procesie będącym w posiadaniu „niebieskich”. Intel 4, bo tak nazywa się ów proces, będzie miał okazję nas przekonać w najbliższych dniach o swojej efektywności. Nowy proces technologiczny to oczywiście większa oszczędność energii, co może prowadzić do dłuższego czasu pracy na baterii wykorzystujących nowe CPU laptopów. Intel 4 wykorzystuje technikę litografii EUV, a sam producent zapowiada 20% wzrost efektywności energetycznej względem układów poprzedniej generacji. Intel twierdzi też, że P cores (rdzenie odpowiadające za wydajność) mają przynieść zauważalny wzrost IPC (instrukcji wykonywanych w jednym cyklu zegara), a E cores (rdzenie do prostszych, mniej wymagających zadań) oferować mają wyraźny wzrost wydajności. Ciekawostką jest obecność rdzeni LPE, (low power) o niższym taktowaniu bazowym, a więc i niższej wydajności, ale i silnie zredukowanym apetycie na prąd.

GPU to dobrze już znana architektura Intel Xe, która w roli „integry” sprawdza się naprawdę nieźle. Same GPU, chociaż projektowane przez Intela, powstają w zakładach TSMC. Najsilniejsze jednostki Intel Core Ultra mają nawet 8 rdzeni GPU, co powinno zapewniać całkiem niezłą wydajność. Oczywiście jak na układ zintegrowany. iGPU obsługuje też Xe Super Sampling (XeSS), czyli zdolność do przeskalowywania obrazu w locie. Układ obsługuje też kodowanie i dekodowanie AV1, a także wspiera interfejsy HDMI 2.1 oraz DisplayPort 2.1 20G.

Nowością jest natomiast układ NPU (neural processing unit), mający za zadanie zająć się obliczeniami na potrzeby algorytmów AI. Umieszczenie jednostki tego typu w CPU może wydawać się świetnym pomysłem, ale jest jeden haczyk: oprogramowanie. Tworząc programy wykorzystujące np. uczenie maszynowe, programiści muszą uwzględnić istnienie takiej konstrukcji, aby mogła ona zostać realnie wykorzystana. Tu do gry wchodzi Intel AI PC Acceleration Program. Według producenta, ponad 100 niezależnych twórców oprogramowania (independent software vendors, ISV) wykorzysta intelowskie NPU do działania z ponad 300 różnymi funkcjonalnościami korzystającymi z AI.

Interfejsy komunikacyjne

Intel od dawna promuje swoją wizję laptopów korzystających przede wszystkim z bogatego zestawu interfejsów. Nie inaczej jest i w Core Ultra. W nowych układach znalazł się kontroler dla Thunderbolt 4, co raczej dziwić nie powinno.

W Core Ultra znajdziemy zintegrowaną kartę Intel Wi-Fi 6E (Gig+), chociaż producenci OEM będą mogli wykorzystać dodatkową opcję Intel Wi-Fi 7 (5 Gig). Interfejsy sieciowe, podobnie jak w poprzedniej generacji, wspiera oprogramowanie Intel Killer, służące do optymalizacji połączenia, zwłaszcza pod kątem gier.

Na pokładzie znalazł się także układ Intel Bluetooth LE Audio zapewniający dźwięk o niskim poborze mocy, a jednocześnie zapewniający wysoką jakość transmisji. Nie zabrakło także nowych zgodności z Bluetooth Auracast.

Nowe jednostki

Portfolio nowych CPU podzielono na dwie części: linię H oraz linię U. Spodziewam się, że czytelnikom IT Resellera nie są to terminy obce. Pierwsza z linii to układy o wyższym TDP, wynoszącym 64 W, podczas gdy w układach z linii U to 15 W. Obie linie korzystają z kontrolera pamięci obsługującego do 64 GB LP5/x i maksymalnie 96 GB pamięci DDR5.

Wydajność

Na tę chwilę mamy jedynie dane dotyczące wydajności procesorów Intel Core Ultra dostarczone przez samego producenta. Według zapowiedzi Intela, mamy mieć do czynienia nie tyle nawet na wydajnych jednostkach ile wydajnych, przy zdecydowanie niższym poborze energii.

Według Intela, z generacji na generację mamy mieć aż 25% wzrost efektywności energetycznej podczas popularnego zastosowania jakim jest oglądanie filmów na popularnym serwisie streamingowym. To zasługa rdzeni LP E cores.

Intel twierdzi także, że osiąga około 11% lepsze wyniki wydajności niż poprzednia generacja układów mobilnych AMD w obszarze wydajności wielowątkowej.