Lasery i półprzewodniki: z wizytą w siedzibie głównej firmy Trumpf

Chociaż często można usłyszeć narzekania na zacofanie Europy, to bywa to wysoce powierzchowna ocena. Bez europejskich technologii potężne tajwańskie TSMC czy amerykański Intel, nie byłyby w stanie produkować najnowszych chipów na świecie. Jedną z firm, które odpowiadają za ten stan rzeczy jest niemiecki TRUMPF.

Na początku kwietnia zostałem zaproszony do głównej siedziby firmy TRUMPF w Ditzingen pod Stuttgartem na wewnętrzne wydarzenie INTECH 2025 – coroczne spotkanie prezentujące najnowsze technologie, rozwiązania i strategie jednej z najbardziej zaawansowanych firm przemysłowych w Europie. Choć w świecie IT nazwa TRUMPF może nie być powszechnie rozpoznawalna, to w przemyśle ciężkim i wśród specjalistów od laserów oraz obróbki metalu jest synonimem precyzji, niezawodności i innowacji. Firma przez dziesięciolecia koncentrowała się na sektorze produkcyjnym – szczególnie w zakresie cięcia, gięcia i spawania metali – jednak dziś jej kompetencje wykraczają daleko poza tradycyjne rynki przemysłowe.

Krótkie spojrzenie w historię

Historia TRUMPF sięga roku 1923, kiedy to Christian Trumpf wraz ze wspólnikami założył niewielką firmę mechaniki precyzyjnej. W ciągu kolejnych dekad firma stopniowo ewoluowała – od lokalnego warsztatu, przez dostawcę narzędzi, aż po globalnego lidera w dziedzinie laserów przemysłowych i zaawansowanych maszyn do obróbki blach. Z biegiem lat portfolio firmy zaczęło obejmować także technologie, które dotykają bezpośrednio świata elektroniki – m.in. zaawansowane systemy laserowe wykorzystywane w produkcji akumulatorów dla e-mobility, precyzyjnych elementów optycznych oraz, co szczególnie istotne, komponentów do litografii EUV, stosowanej w produkcji mikroprocesorów.

Półprzewodniki i technologia EUV – fundament współczesnej gospodarki cyfrowej

Największe wrażenie zrobił na mnie obszar związany z technologią EUV – tzw. ekstremalnym ultrafioletem, wykorzystywanym w najbardziej zaawansowanych procesach litograficznych. TRUMPF dostarcza kluczowy komponent tych systemów: potężne lasery o mocy kilkudziesięciu kilowatów, zdolne do generowania mikrowyładowań na kroplach cyny, które następnie przekształcają się w plazmę generującą światło EUV. To właśnie to światło umożliwia produkcję układów scalonych o niespotykanej dotąd gęstości – miliardów tranzystorów na pojedynczym chipie. Mówiąc wprost, to nim “wypala się” elementy na krzemowym waflu.

W rozmowach niejednokrotnie pojawiało się odniesienie do prawa Moore’a, które – choć sformułowane w latach 60. – wciąż wyznacza rytm postępu technologicznego. Jak podkreślił jeden z przedstawicieli TRUMPF: „Możemy przewidywać, że przez kolejne dziesięć lat prawo Moore’a pozostanie aktualne właśnie dzięki technologii EUV”.

Zielonka – polski wkład w globalny łańcuch technologii przyszłości

W tym wszystkim jest także polski wątek. W Zielonce pod Warszawą działa oddział TRUMPF odpowiedzialny za rozwój elektroniki wysokiego napięcia (high voltage electronics), niezbędnej do zasilania i precyzyjnej kontroli źródeł światła EUV. To nie jest pomocnicza placówka – to wysoko wyspecjalizowane centrum inżynieryjne, które projektuje i testuje rozwiązania kluczowe dla funkcjonowania najbardziej zaawansowanych technologii litograficznych na świecie.

Zespół z Zielonki pracuje bezpośrednio z centralą w Niemczech, a jego wkład w rozwój technologii wykorzystywanej m.in. przez ASML jest nie do przecenienia. To przykład na to, jak polska myśl techniczna wpisuje się w światowy kontekst technologiczny i jak nasi inżynierowie współtworzą przyszłość cyfrowej gospodarki. W czasach, gdy geopolityka coraz częściej zderza się z technologią, obecność polskiego zakładu, chociaż w strukturach niemieckiej firmy, w strategicznych obszarach, takich jak EUV, ma poważne znaczenie.

AI, automatyzacja i Smart View – inteligentna fabryka w praktyce

TRUMPF nie zatrzymuje się na twardych technologiach. Firma intensywnie inwestuje również w rozwój oprogramowania, automatyzacji i systemów opartych na sztucznej inteligencji. Jednym z najbardziej spektakularnych przykładów tej transformacji jest wprowadzenie usługi Smart View – cyfrowej platformy monitorującej w czasie rzeczywistym stan techniczny maszyn, czas ich pracy, przestoje oraz efektywność.

System ten nie tylko pozwala optymalizować produkcję w oparciu o dane, ale umożliwia też zdalną diagnozę usterek i ich usuwanie, zanim dojdzie do awarii. Co więcej, dzięki funkcji zdalnego sterowania, możliwe jest utrzymywanie produkcji w trybie nocnym bez potrzeby zatrudniania dodatkowego personelu. To odpowiedź na jeden z największych problemów przemysłu – niedobór wykwalifikowanej siły roboczej.

Sztuczna inteligencja znajduje zastosowanie również w bardziej wyspecjalizowanych procesach. Podczas wizyty miałem okazję zobaczyć VisionLine Inspect – system oparty na AI, który w czasie rzeczywistym analizuje spoiny wykonywane przez lasery. Dzięki temu możliwe jest wykrycie wad tuż po ich powstaniu i podjęcie decyzji o naprawie bez konieczności angażowania zewnętrznych inspekcji.

TRUMPF jako technologiczny integrator przyszłości

Odwiedziny w głównej siedzibie firmy TRUMPF w niemieckim Ditzingen to interesujące doświadczenie. Wchodząc do tego serca firmy, od razu widać, że mamy do czynienia z organizacją, która nie tylko produkuje maszyny – ona współtworzy przyszłość globalnego przemysłu, elektroniki i automatyzacji.

Od producenta maszyn do gięcia stali, do jednego z filarów współczesnego łańcucha dostaw dla najbardziej zaawansowanych technologii elektronicznych. Niemiecka firma przeszła długą drogę. Dziś TRUMPF dostarcza dziś kluczowe elementy systemów EUV, bez których nie byłoby możliwe dalsze miniaturyzowanie układów scalonych. Firma współtworzy fundamenty technologii przyszłości – od sztucznej inteligencji w zakładach produkcyjnych, przez zautomatyzowane systemy weryfikacji jakości, aż po mikroskopijne otwory w szkle, w których montuje się układy scalone nowej generacji. To historia przemysłowej precyzji, która – dzięki technologii i wizji – stała się częścią cyfrowej rewolucji. I co szczególnie cieszy: jej rozdział pisany jest również w Polsce.