Jakie dane należy zbierać na potrzeby raportowania ESG i jak robić to skutecznie?

Jak pokazują wyniki badania Capgemini opublikowane w raporcie „A world in balance 2023”, w ciągu minionego roku aż trzykrotnie wzrosła liczba menedżerów dostrzegających biznesowe uzasadnienie dla działań ESG i z zakresu zrównoważonego rozwoju – z 21% do 63%. Jak pokazuje praktyka realizacji wdrożeń strategii ESG, kluczem do sukcesu na tym polu jest odpowiednie zbieranie, przetwarzanie i analizowanie najważniejszych danych. Ważkim pytaniem zatem jest – jakie dane należy zbierać na potrzeby raportowania ESG i jak robić to skutecznie?

Wspomniane wyżej badanie Capgemini, pokazuje, że rośnie grono decydentek i decydentów biznesowych dostrzegających to, że korzyści płynące ze zrównoważonego rozwoju przewyższają koszty. Coraz więcej liderek i liderów dostrzega w ESG coś więcej niż tylko zwykły obowiązek raportowy. Organizacje, zwłaszcza te, których zarządy są aktywnie zaangażowane w ustalanie strategii zrównoważonego rozwoju, poczyniły postępy w definiowaniu swoich priorytetów w zakresie ESG i przeprojektowaniu swoich modeli biznesowych, aby były bardziej zrównoważone. Z drugiej strony, organizacje nadal nie radzą sobie z raportowaniem inicjatyw w zakresie zrównoważonego rozwoju środowiska, zwłaszcza w zakresie pomiaru i gromadzenia emisji z zakresu 3.

Eksperci Capgemini podkreślają, że kluczem do sukcesu w zakresie wdrożenia strategii oraz raportowania ESG jest odpowiednie gromadzenie danych. Korzyści z podejścia data-driven wykraczają jednak daleko poza samo raportowanie pozafinansowe. Jak zauważa Ngoc Trung Nguyen, Managing Delivery Architect z Capgemini Polska, projekty związane z ESG nie powstają jedynie dlatego, że istnieje obowiązek ujawniania określonych informacji, które zostały opisane np. w rozporządzeniu w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR).

– Menedżerowie i menedżerki, z którymi współpracujemy, uważają, że systemy, które służą do raportowania ESG pomagają im w podejmowaniu bardziej przemyślanych decyzji inwestycyjnych oraz lepszym przystosowaniu do szerszych celów i oczekiwań różnych interesariuszy dotyczących zrównoważonego rozwoju – podkreśla Ngoc Trung Nguyen.

Jakie dane zbierać na potrzeby raportowania ESG?

To truizm, że informacje i dane są prawdziwą walutą dzisiejszej gospodarki. Mimo banalności tego stwierdzenia, nie traci ono nic na swojej prawdziwości. Jak podkreślają eksperci Capgemini, istnieje wiele różnych zestawów danych i wskaźników, które można zbierać i analizować na potrzeby ESG czy wdrażania strategii zrównoważonego rozwoju. Wiele mówi się o mierzeniu śladu węglowego, ale to nie wszystko.

W projektach ESG eksperci Capgemini pracują z danymi, które są głównie związane z niekorzystnymi skutkami wpływającymi na czynniki zrównoważonego rozwoju, które są określane terminem PAI – Principal Adverse Impact. Do tego typu danych zaliczają się różnego rodzaju wskaźniki, które można podzielić na następujące kategorie:

• Wskaźniki dotyczące klimatu oraz środowiska – dotyczą one takich obszarów, jak: emisje gazów cieplarnianych, ślad węglowy, działania mające niekorzystny wpływ na obszary wrażliwe pod względem bioróżnorodności, emisje do wody, czy też wskaźnik odpadów niebezpiecznych i odpadów promieniotwórczych.
• Wskaźniki w zakresie kwestii społecznych i pracowniczych, kwestii dotyczących poszanowania praw człowieka oraz przeciwdziałania korupcji i przekupstwu – dotyczą one takich obszarów jak: kontroli służących nadzorowaniu przestrzegania zasad inicjatywy Global Compact i Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych, luki płacowej między kobietami a mężczyznami, zróżnicowania członków zarządu ze względu na płeć, czy też ekspozycji z tytułu kontrowersyjnych rodzajów broni.
• Wskaźniki mające zastosowanie do inwestycji w obligacje skarbowe i obligacje emitowane na szczeblu ponadnarodowym – dotyczą one intensywności emisji gazów cieplarnianych w przypadku państw, w których obligacje zainwestowano oraz liczby państw, w których obligacje zainwestowano i których dotyczy problem naruszeń w sferze społecznej.

Skąd brać dane do raportu ESG?

Dane wykorzystywane do raportowania ESG pochodzą z różnych źródeł. Na przykład są to dane na temat podmiotów, w których dokonano inwestycji, za pomocą europejskiego szablonu EET (European ESG Template). Dane te pochodzą od zewnętrznego podmiotu zarządzającego aktywami. Z kolei kalkulacja wskaźników dla różnych rodzajów inwestycji mogą opierać się na danych dostępnych w narzędziach typu serwis MorningStar.

Doświadczenia Capgemini w prowadzeniu projektów ESG wskazują, iż ważnym aspektem jest gromadzenie danych referencyjnych, które są istotne z punktu widzenia obowiązków raportowania dla instytucji finansowych, wchodzących w skład grup kapitałowych. Projektowane są modele wykorzystywane do przetwarzania danych z różnych systemów źródłowych, tak aby możliwe było ich ponowne przetworzenie.

Jak przetwarzać zebrane informacje?

Na rynku istnieje wiele różnych gotowych do użycia narzędzi, które wspierają firmy w raportowaniu pozafinansowym. Jednakże, spora część z nich nie jest dopasowana do konkretnego kontekstu danej organizacji. Czasami trzeba stworzyć niestandardowe rozwiązania. Projektując oraz wdrażając rozwiązania szyte na miarę, klienci Capgemini mają możliwość utworzenia dedykowanego systemu, który będzie technicznie dopasowany do ich środowiska chmurowego oraz będzie dawał możliwość decydowania o funkcjonalnościach systemu, które są potrzebnej tej właśnie firmie.

– Wpływ na decyzję o rozpoczęciu projektu w obszarze ESG ma również fakt, że regulacje związane z tym obszarem są stosunkowo nowe, tak więc obecne produkty, które są dostępne na rynku, są cały czas rozwijane. Nie są one więc produktami zupełnie „gotowymi” – dodaje Ngoc Trung Nguyen.

Ważnym elementem systemów do raportowania ESG jest również zaimplementowanie procesów związanych z pobieraniem oraz przetwarzaniem danych jak i stworzenie aplikacji webowej czy mobilnej do wyświetlania oraz wizualizacji danych.

Organizacje, które skupiają się na odpowiednim gromadzeniu, przetwarzaniu i analizie danych związanych z zrównoważonym rozwojem, nie tylko spełniają wymogi raportowania, ale również osiągają korzyści biznesowe przewyższające koszty wdrożenia nawet dedykowanych i rozbudowanych systemów. Wprowadzanie niestandardowych rozwiązań dostosowanych do specyfiki każdej firmy oraz inwestowanie w dedykowane systemy pozwala organizacjom nie tylko przestrzegać przepisów, ale także podejmować bardziej przemyślane decyzje inwestycyjne i lepiej dostosowywać się do oczekiwań różnych interesariuszy związanych z zrównoważonym rozwojem.