O łatwym dostępie do rynków kapitałowych będzie decydować podejście firmy do odpowiedzialności społecznej oraz ochrony środowiska, niestety CFO wciąż nieprzekonani do wpływu czynników ESG na wyniki firm.

24 sierpnia 2020

Zagadnienia ESG, czyli dotyczące ochrony środowiska, działalności społecznej i ładu korporacyjnego, mają dla 45 proc. polskich dyrektorów finansowych umiarkowany, a w przypadku 29 proc. mały wpływ na wynik działalności ich przedsiębiorstw. Jednak już w perspektywie trzyletniej wskaźniki te wyglądają inaczej – duży udział czynników ESG przewiduje 44 proc., a umiarkowany 31 proc. CFO. Jak wynika z badania „CFO Survey 2020 – spring edition” przeprowadzonego przez firmę doradczą Deloitte w Europie Środkowej, w kwestii ESG wielu firmom brakuje okazji do efektywnego zaangażowania inwestorów. Działy finansowe mają więc ważną rolę do odegrania na tym polu.

Zrównoważony rozwój jest obecnie kwestią strategiczną dla większości firm w Europie. Inwestorzy i kredytodawcy oczekują, że firmy nie tylko osiągną dobre wyniki finansowe, ale także wywrą pozytywny wpływ na społeczeństwo i środowisko. Średnio 72 proc. dyrektorów finansowych twierdzi, że czynniki ESG znajdują odzwierciedlenie w strategii ich przedsiębiorstw. Jednocześnie, tylko nieco ponad połowa respondentów (56 proc.) wychodzi poza teoretyczne włączenie ochrony środowiska, działalności społecznej i ładu korporacyjnego do strategii firmy i aktywnie wykorzystuje je do angażowania kapitału. Jeszcze mniejszy odsetek (44 proc.) pytanych w badaniu Deloitte deklaruje jawność tych zagadnień w komunikacji korporacyjnej. Powoduje to, że wiele firm traci okazję na pozyskanie finansowania – inwestorzy w coraz większym stopniu koncentrują się na kwestiach ESG, które mają, lub w przyszłości mogą mieć wpływ na finanse przedsiębiorstw.

W powyższym zakresie wyniki badania dotyczące polskich CFO różnią się nieznacznie. 81 proc. twierdzi, że w pełni lub częściowo uwzględniają ochronę środowiska, odpowiedzialność społeczną i ład korporacyjny w firmowej strategii. Większość badanych (55 proc.) uważa także, że wspomniane czynniki decydują o długoterminowych wynikach działalności firmy.

„Widoczna jest również duża świadomość roli ujawnień powyższych kryteriów w podejmowaniu decyzji przez inwestorów i kredytodawców, wynosząca 56 proc. Dwie trzecie pytanych podkreśla znaczenie ratingu w tej dziedzinie. Jednocześnie 42 proc. CFO dostrzega potrzebę znormalizowania wytycznych, dotyczących wyceny pieniężnej społecznych i środowiskowych kosztów i korzyści w działalności gospodarczej. Jak ocenia 32 proc. respondentów, ich brak uniemożliwia efektywną współpracę z inwestorami i kredytodawcami.” – mówi Paweł Spławski, Partner, Lider programu CFO, Deloitte.

Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że w przypadku powyższych punktów znaczna część, bo powyżej 30 proc. CFO nie ma zdania lub wiedzy na dany temat. Jak wynika z badania, funkcje finansowe w spółce mają do odegrania kluczową rolę w dostarczaniu zewnętrznym interesariuszom adekwatnych informacji dotyczących zrównoważonego rozwoju. Dotyczy to wszystkich etapów wzajemnych relacji – od analizy ryzyka przez zarządzanie, kontrolę wewnętrzną, aż po ewentualne zapewnienie środków zapobiegawczych i łagodzących.

ESG – tak, ale za 3 lata

Jak zauważają eksperci Deloitte, swoimi odpowiedziami dyrektorzy finansowi potwierdzają, że czynniki pozafinansowe, w tym przede wszystkim czynniki ESG, będą mieć wpływ na koszty kapitału w najbliższej przyszłości.

„Zastanawiające jest jednak to, że ich znaczenie dostrzegają nie tu i teraz, ale dopiero w perspektywie najbliższych trzech lat. Znaczenie ochrony środowiska, działalności społecznej i ładu korporacyjnego, stanowiących jeszcze do niedawna niszę, potwierdzają decyzje biznesowe największych funduszy na świecie, które mając na uwadze rosnące znaczenie ryzyk klimatycznych, stopniowo podejmują decyzje o odejściu od finansowania np. inwestycji w nieodnawialne źródła energii.” – mówi Rafał Rudzki, Partner Associate, Sustainability Consulting Central Europe w Deloitte.

Co istotne, w pierwszym półroczu 2020 r. kryzys pandemiczny znacznie podniósł globalne znaczenie czynników ESG, potwierdzając że działanie w oparciu o priorytety zrównoważonego rozwoju pozwala na ograniczenie ryzyk, zapewnienie odporności biznesu na turbulencje, a w długofalowej perspektywie czasowej również lepsze wyniki.

Odpowiedzialne finansowanie

W ocenie polskich CFO w najbliższych trzech latach o łatwym dostępie do rynków kapitałowych będą decydować kwestie odpowiedzialności społecznej (31 proc.) oraz ochrony środowiska (24 proc.). Mniejszy wpływ mieć będzie ład korporacyjny (13 proc.). Co ciekawe, 18 proc. pytanych nie wskazało żadnej z kwestii ESG i – co więcej – aż 15 proc. z nich wolało na takie pytanie w ogóle nie odpowiadać. Dyrektorzy finansowi wskazują, że dostępność finansowania w przyszłości może zależeć od działań podejmowanych w sferze czynników ESG, przy czym dominującą role będą miały te podejmowane wobec społeczeństwa i środowiska.

„Pandemia zdecydowanie wpłynęła na wzrost znaczenia kwestii społecznych w zarządzaniu. Konsekwentne inwestowanie w rozwój kapitału ludzkiego, a także budowanie transparentnych relacji z pracownikami, w czasach kryzysu mogą zaprocentować. Analitycy wskazują, że firmy z kulturą zarządzania rozwiniętą w oparciu o czynniki ESG mają większą skłonność do przyciągania i zatrzymywania w firmie talentów, budują i utrzymują wyższą motywację pracowników, a także zapewniają wyższą produktywność.” – mówi Rafał Rudzki.

Badanie „CFO Survey 2020 – spring edition” zostało przeprowadzone przez firmę doradczą Deloitte w Europie Środkowej w okresie od marca do początku maja 2020 r. Wzięło w udział 309 dyrektorów finansowych z 6 krajów Europy Środkowej (Polska, Czechy, Rumunia, Litwa, Łotwa, Estonia). Dane dotyczące Europy pochodzą z badania „European CFO Survey Spring 2020. A perspective on COVID-19”, przeprowadzonego w marcu 2020 r. na grupie tysiąca CFO z 18 krajów (Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Islandia, Irlandia, Włochy, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rosja, Hiszpania, Szwecja i Szwajcaria).