Polska stawia na półprzewodniki w nowej strategii rozwoju 2025+

Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało ostateczną wersję dokumentu „Polska w grze o przyszłość – polityka dla sektora półprzewodników 2025+”. To kluczowy krok w budowie suwerenności technologicznej, mający zwiększyć konkurencyjność Polski i wprowadzić kraj do grona liczących się graczy na globalnym rynku mikroelektroniki.

Polska branża półprzewodników

Półprzewodniki są fundamentem współczesnej cywilizacji i rozwoju technologicznego. Wykorzystywane są w niemal każdej dziedzinie – od motoryzacji, przez energetykę i elektronikę konsumencką, aż po technologie medyczne i obronne. Ich rosnące znaczenie podkreślają globalne trendy – według prognoz, wartość światowego rynku półprzewodników ma wzrosnąć z 600 mld euro w 2024 r. do nawet 1 bln euro w 2030 r. Dziś Europa odpowiada za około 10% tego rynku, a celem UE jest podwojenie tego udziału w ciągu najbliższych lat.

Polska, mimo wciąż niewielkiego udziału w globalnym sektorze, posiada wyraźny potencjał rozwojowy. W kraju działa ok. 20 firm z branży mikroelektroniki krzemowej i ponad 200 podmiotów związanych z fotoniką, projektowaniem oraz materiałami. Sektor zatrudnia szacunkowo 12–15 tys. osób, z czego 1,5 tys. specjalizuje się w projektowaniu zaawansowanych układów scalonych. Dominują małe i średnie przedsiębiorstwa, ale coraz więcej projektów realizują także polskie oddziały międzynarodowych koncernów.

Jednym z największych wyzwań pozostaje luka w łańcuchu wartości – Polska wyróżnia się w projektowaniu i badaniach, ale nie dysponuje jeszcze nowoczesną infrastrukturą front-end (produkcja płytek krzemowych) ani rozwiniętymi procesami back-end (montaż i testowanie układów). Skutkuje to wysokim uzależnieniem od importu – w 2023 r. import półprzewodników wyniósł ok. 3,9 mld euro (ok. 16,7 mld zł), co stanowi 1,1% całkowitego importu kraju, przy eksporcie poniżej 0,4 mld euro.

Siedem filarów nowej polityki

Strategia Ministerstwa Cyfryzacji opiera się na siedmiu filarach:

• Infrastruktura – Rozbudowa nowoczesnych centrów badawczo-rozwojowych i pilotażowych linii produkcyjnych.
• Impuls państwa – Aktywna rola państwa jako inwestora i użytkownika innowacji, wsparcie popytu na krajowe technologie.
• Współpraca regionalna i międzynarodowa – Uczestnictwo w europejskich projektach i budowa partnerstw z zagranicą.
• Inwestycje i finansowanie – Stworzenie atrakcyjnych warunków inwestycyjnych i mobilizacja środków publicznych i prywatnych.
• Kadry i edukacja – Budowa zaplecza inżynierskiego poprzez współpracę uczelni z przemysłem oraz rozwój edukacji.
• Energia i woda – Zapewnienie konkurencyjnych i stabilnych cen zasobów kluczowych dla produkcji.
• Chemikalia i surowce – Dostęp do niezbędnych materiałów i surowców dla branży.

Kluczowe działania obejmują stworzenie platformy ułatwiającej firmom dostęp do narzędzi projektowania (EDA, PDK), uruchomienie linii pilotażowych umożliwiających szybkie prototypowanie i testowanie, a także utworzenie parku technologicznego dla sektora półprzewodników. Mogą one powstać m.in. w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Gdańsku lub Poznaniu, z udziałem lokalnych samorządów i instytucji naukowych.

Inwestycje, cele i perspektywy

Głównym celem strategii jest przyciągnięcie do 2030 r. 2–3 dużych inwestycji przemysłowych o wartości 300–600 mln euro każda oraz podwojenie lub nawet potrojenie udziału branży półprzewodników w polskiej gospodarce – z obecnych 0,1–0,15% PKB do nawet 0,4–0,6% PKB. Polska zamierza także aktywnie uczestniczyć w unijnych programach rozwojowych i wykorzystać własne atuty w obszarze fotoniki, materiałów szerokoprzerwowych czy projektowania układów scalonych.

Nowa polityka przewiduje także wzmocnienie wsparcia dla krajowych start-upów, wdrażanie innowacyjnych modeli infrastruktury (np. Minimal Fab), integrację krajowego rynku oraz rozwój platform współpracy nauki z biznesem. Szczególną uwagę położono na promocję polskich rozwiązań za granicą i stworzenie systemu zamówień przedkomercyjnych, które pomogą w szybkim wdrażaniu nowych technologii.

Przyjęcie „Polityki dla sektora półprzewodników 2025+” otwiera nowy etap rozwoju dla branży wysokich technologii w Polsce. Strategiczne inwestycje, rozwój kompetencji oraz aktywna rola państwa mają szansę przyciągnąć kapitał, pobudzić innowacyjność i zbudować pozycję Polski jako istotnego ogniwa w europejskim ekosystemie półprzewodników. Sukces tych działań będzie jednak wymagał długofalowej konsekwencji, szerokiej współpracy oraz elastyczności w reagowaniu na globalne trendy technologiczne i geopolityczne.