Raport No Fluff Jobs: Kobiety w IT 2024

15 marca 2024

No Fluff Jobs, platforma z ogłoszeniami o pracę, przygotowała piątą edycję raportu, który dotyczy sytuacji kobiet w branży IT. Czego możemy się z niego dowiedzieć?

Jak we wstępie mówi Magdalena Gawłowska-Bujak, COO No Fluff Jobs:

„Tym razem obraliśmy zupełnie nową drogę. Cofnęliśmy się do samych początków – do dzieciństwa i lat szkolnych. Chcieliśmy sprawdzić, kiedy przyszłe specjalistki IT zainteresowały się przedmiotami ścisłymi i czy mogły liczyć na wsparcie otoczenia. […] Dodatkowo wzbogaciliśmy ten raport o męski głos, po pierwsze dlatego, że jest równie istotny, co kobiecy, a po drugie, żeby sprawdzić, czy faktycznie różni się od tego, co mówią kobiety”.

Edukacja i rozwój

Według badania Microsoftu dziewczynki zaczynają się interesować przedmiotami ścisłymi w wieku około 11-12 lat. Zainteresowanie to jednak mocno spada 4 lata później. Z kolei statystyki zawarte w raporcie wykazują, że zaciekawienie obszarem IT pojawia się u kobiet znacznie później niż u mężczyzn. Dodatkowo 42% specjalistek IT zaczęły pracę w tym sektorze dopiero po przebranżowieniu się. Wśród mężczyzn było to 23,3%.

Ankietowanym kobietom zadano pytanie dotyczące tego, kto zachęcał je do pracy lub przebranżowienia się do IT. Wśród trzech najpopularniejszych odpowiedzi pojawiły się: nikt, znajomi/znajome i partner/partnerka.

Raport jednocześnie przytacza niechlubne statystyki co do tego, kto najczęściej próbował zniechęcić kobiety do nauki w obszarze IT. Na pierwszym miejscu uplasowały się… mamy z wynikiem 10,3%, następnie osoby na grupach/forach tematycznych (9,7%) i po równo nauczyciele oraz znajomi (9%).

Wśród cytatów przytaczanych przez kobiety zapytane o „Co usłyszałaś od osób, które próbowały Cię zniechęcić?”, padały takie słowa jak:

„Moja wychowawczyni przyszła porozmawiać z nauczycielami informatyki, aby nie wysyłali mnie na konkurs informatyczny, ponieważ dziewczynki są od innych spraw”.

„Jestem już za stara (25 lat), by wejść do IT”.

„Poszłam do nauczyciela w podstawówce z prośbą o pomoc. Zadał mi pytanie, czy wiem, co to system binarny. Nie wiedziałam, miałam 11 lat. »Wróć, jak się dowiesz«”.

Agnieszka Czmyr-Kaczanowska, CEO i Co-founder Talenti.pl wskazała na możliwe przyczyny takich sytuacji. Przede wszystkim należałoby wziąć pod uwagę historię, uwarunkowania społeczne i stereotypy. Według Adrianny i Wioletty Klimczak z Fundacji IT Girls zwłaszcza te ostatnie mają wpływ na zainteresowanie kobiet branżą IT, bowiem często słyszą, że STEM to „męski” świat. Tym samym wpływa to na ich chęci do zaangażowania się w nauki ścisłe oraz na samoocenę.

Rynek pracy

Raport wskazuje, że aż 79% kobiet w IT doświadczyło tzw. syndromu oszustki. Polega on na braku wiary we własne umiejętności pomimo osiągniętych sukcesów. 56% specjalistek wolało milczeć niż zabrać głos z obawy przed krytyką. Z kolei 38% odrzuciło projekt/zadanie lub ofertę pracy z braku wiary we własne możliwości.

Równocześnie zdecydowanie więcej kobiet niż mężczyzn twierdzi, że jest im ciężej wejść do branży IT czy częściej niż mężczyźni spotykają się z podważaniem ich kompetencji.

Agnieszka Jakubas, Dyrektor Polskiego Centrum Rozwoju Oprogramowania dla Bankowości
Prywatnej i Zarządzania Majątkiem, HSBC Technology Poland, przyznała:

„W branży IT kobiety stanowią jedynie 19% zatrudnionych, co odpowiada dysproporcji płci na uczelniach wyższych. Na kierunkach technicznych tylko co piąty student jest kobietą. Jest to spowodowane m.in. dużą stereotypizacją branży IT jako dziedziny ceniącej kompetencje twarde ponad umiejętności społeczne. Bez odpowiedniego wsparcia pracodawców, branża IT może wydawać się niedostępna dla wielu kobiet”.

A co z zarobkami?

Jak czytamy w raporcie – „podczas ostatniego procesu rekrutacyjnego ogółem 45,7% badanych kobiet oraz 57,9% mężczyzn negocjowało zaoferowane wynagrodzenie.
Tylko 28,7% kobiet uzyskało wyższe niż zaoferowane wynagrodzenie, podczas gdy w przypadku mężczyzn wskazało na to aż 42,5%”.

Większość kobiet zarabia w przedziale 4401 – 8800 zł netto.