Proponowany projekt ustawy wychodzi naprzeciw działaniom podejmowanym zarówno na poziomie UE (powołanie Platform Przemysłu 4.0. w wielu krajach UE) jak i oczekiwaniom sektora prywatnego w Polsce. Celem Polskiej Platformy Przemysłu 4.0. jest informacyjne, kompetencyjne i technologiczne wspomaganie przedsiębiorstw a w konsekwencji wzrost globalnej konkurencyjności polskiego przemysłu poprzez wdrażanie rozwiązań Przemysłu 4.0.
Foto: B.Kosiński/MR
Dlaczego Platforma Przemysłu 4.0?
- Reindustrializacja: Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju zakłada inteligentną reindustrializację polskiej gospodarki. Ważnym jej elementem jest transformacja cyfrowa, automatyzacja i robotyzacja. Jednym z projektów strategicznych SOR w obszarze reindustralizacja jest właśnie „Polska Platforma Przemysłu 4.0”.
- Wzrost produktywności gospodarki: wdrożenie rozwiązań Przemysłu 4.0. umożliwi skokowy wzrost produktywności polskiej gospodarki. Bierność wobec czwartej rewolucji przemysłowej może spowodować marginalizację polskiej gospodarki, dlatego należy odpowiednio przygotować się do nadchodzących zmian.
- Konieczność wsparcia robotyzacji polskiej gospodarki: według szacunków Międzynarodowej Federacji Robotyki przeciętna tzw. gęstość robotyzacji w gospodarce światowej wynosi 62 roboty przemysłowe na 10 tysięcy pracowników zatrudnionych w przemyśle. Pod tym względem dominują: Korea Południowa – 437 oraz Japonia – 323. Na trzecim miejscu znajdują się Niemcy – 292. Średnia w UE to 82. Polska jest jednym z najsłabiej zrobotyzowanych gospodarek. 22 roboty przypadają na 10 tys. pracowników zatrudnionych w przemyśle. Wyprzedzają nas m.in. Słowacja – 83, Czechy – 72 i Węgry – 47.
Jak będzie działać Platforma Przemysłu 4.0
Proponowanym rozwiązaniem jest powołanie hybrydowej, elastycznej instytucji przedsiębiorczego odkrywania, działającej na styku sektora publicznego i prywatnego. Będzie ona zrzeszała m.in. dostawców technologii, biorców technologii oraz ośrodki edukacyjne i naukowe. Jej zadaniem będzie intensywne rozpowszechnianie wiedzy, umiejętności oraz standardów technicznych i zarządczych, które są fundamentem udanej transformacji do Przemysłu 4.0, szczególnie wśród małych i średnich przedsiębiorstw poprzez sieć Centrów Kompetencyjnych, a także doradztwo w zakresie implementacji związanych z nim technik i technologii. Jednym z podstawowych działań Platformy, zwłaszcza w pierwszym etapie funkcjonowania, będzie integracja rozproszonych działań w jeden system wsparcia. Konieczne jest ułatwienie firmom dostępu do niezbędnych technologii oraz know-how oraz uświadamianie przedsiębiorców o konieczności włączenia się w proces transformacji technologicznej. Z badania Smart Industry 2017, które MR przeprowadziło wspólnie z firmą Siemens wynika, że polskie przedsiębiorstwa są relatywnie zamknięte na informacje z zewnątrz i kooperację a także reaktywne w stosunku do zmian technologicznych. Dlatego potrzebny jest podmiot, który będzie starał się dokonać stopniowego otwarcia firm na absorbcję rozwiązań technologiczne i wesprzeć je w procesie budowania nowych modeli biznesowych. Pozostałe obszary działania to budowanie sieci kooperacyjnych, wsparcie edukacji ustawicznej nauczycieli zawodów technicznych oraz dbałość o otoczenie regulacyjno-prawne.
Harmonogram prac legislacyjnych
Projekt ustawy został skierowany do kierownictwa MR. W czerwcu planowane są konsultacje międzyresortowe oraz publiczne. Polska Platforma Przemysłu 4.0. ma zacząć działać od 2018 roku, a głównym wskaźnikiem jej efektywności będzie poziom cyfryzacji i robotyzacji polskiego przemysłu.
Finansowanie
Platforma jako fundacja będzie mogła być finansowana zarówno przez sektor publiczny, jak i prywatny. Początkowo główne źródło finansowania stanowić będą środki publiczne. Docelowo, środki prywatne mają stanowić znaczące źródło finansowania Platformy. Funkcje, jakie będzie pełnić Platforma to zarówno działania koordynacyjne, jak i aktywne uczestnictwo w rynku jako usługodawca. W pierwszym przypadku inicjatywa wymaga więc finansowania ze środków publicznych, w drugim Platforma może czerpać zysk z komercyjnej działalności. Ten hybrydowy charakter funkcjonowania, wymaga elastycznego zarządzania (koncepcja agile management), dostosowanego do zmieniających się wyzwań, jakie stawiać będzie w Polsce Przemysł 4.0.