Rozwój sztucznej inteligencji to szansa, ale i ryzyko. Jak firmy mogą chronić dane przed nieautoryzowanym wykorzystaniem przez AI?

Rozwój sztucznej inteligencji to szansa, ale i ryzyko. Jak firmy mogą chronić dane przed nieautoryzowanym wykorzystaniem przez AI?

Sztuczna inteligencja szybko przeniknęła do codziennego życia, w tym również do środowisk zawodowych. Jednak jej dynamiczny rozwój i rosnąca liczba modeli AI wiążą się z poważnymi wyzwaniami w zakresie bezpieczeństwa. Firmy powinny kontrolować, w jaki sposób ich pracownicy korzystają z narzędzi AI, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń, takich jak wyciek poufnych informacji. Sebastian Wąsik, Country Manager w baramundi software na Polskę, wskazuje najlepsze praktyki, które pozwolą przedsiębiorstwom ograniczyć ryzyko i zwiększyć bezpieczeństwo w kontekście rosnącej popularności narzędzi sztucznej inteligencji.

Rozwój sztucznej inteligencji a bezpieczeństwo danych

Wraz z rozwojem sztucznej inteligencji, przedsiębiorstwa stają przed nowymi wyzwaniami związanymi z kontrolą wykorzystywanych technologii. Coraz szybciej powstające modele AI wzbudzają narastające wątpliwości, szczególnie w kwestiach związanych z polityką prywatności, bezpieczeństwem informacji oraz sposobem przetwarzania i udostępniania danych. W przypadku chińskich narzędzi, takich jak DeepSeek, zwraca się również uwagę na zagrożenie związane z przekazywaniem danych użytkowników rządowi ChRL i chińskim organom wywiadowczym. Zobowiązuje do tego artykuł 7 Ustawy o Wywiadzie Narodowym Chińskiej Republiki Ludowej.

Liczne kontrowersje i brak zaufania do niektórych narzędzi prowadzi do blokowania ich przez rządy ze względu na kwestie związane z bezpieczeństwem narodowym. Kraje takie jak Włochy, Tajwan czy Australia już zdecydowały się na zablokowanie czatbotów DeepSeek na sprzęcie administracji rządowej, uzasadniając swoją decyzję zidentyfikowaniem zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego. Taki sam los spotkał aplikację TikTok, chińskiej korporacji ByteDance, która nie może być instalowana na telefonach powiązanych z rządem m.in. w Belgii, Danii, Łotwie czy Norwegii. Niezależnie od zauważalnego potencjału i możliwości, jakie oferuje AI, rządy na całym świecie bardzo ostrożnie podchodzą do nowych, niesprawdzonych narzędzi, które pojawiają się na rynku. Nie inaczej powinien podchodzić do tej kwestii biznes.

Sztuczna inteligencja a Shadow AI

Akceptowanie polityki prywatności może wiązać się z ryzykiem nieświadomego udostępnienia wrażliwych danych podmiotom o moralnie wątpliwych motywacjach. Narzędzia oparte na sztucznej inteligencji, mimo swojego ogromnego potencjału, mogą być nie tylko pomocne, lecz także stanowić zagrożenie, jeśli nie zostaną odpowiednio kontrolowane. Według raportu „Work Trend Index” przygotowanego przez Microsoft i LinkedIn, aż 75% pracowników na świecie już korzysta z narzędzi AI w miejscu pracy. Wspierają one użytkowników w takich zadaniach jak generowanie tekstów, analizowanie danych czy tłumaczenie dokumentów. Problem pojawia się wtedy, gdy pracownicy sięgają po nieautoryzowane narzędzia lub używają ich poza oficjalnymi procedurami bezpieczeństwa, tworząc niekontrolowane punkty dostępu do danych firmowych. Zjawisko to określane jest mianem Shadow AI.

Najczęstszą przyczyną Shadow AI jest brak odpowiednich narzędzi spełniających potrzeby pracowników oraz zbyt powolny proces zatwierdzania nowych aplikacji przez działy IT. W efekcie, pracownicy sami wyszukują bezpłatnych narzędzi wspierających ich pracę w Internecie, co często wiąże się z ogromnym ryzykiem dla cyberbezpieczeństwa organizacji. W celu skutecznego przeciwdziałania temu zjawisku niezbędne jest wdrożenie kompleksowej polityki zarządzania infrastrukturą IT. Narzędzia do ujednoliconego zarządzania urządzeniami końcowymi (UEM) pozwalają na pełną kontrolę nad infrastrukturą IT wliczając w to systemy i aplikacje wykorzystywane przez użytkowników. Możliwe jest także tworzenie list zakazanych aplikacji i stron internetowych, co pozwala wyegzekwować zapisy polityki bezpieczeństwa cyfrowego organizacji.

Sebastian Wąsik, Country Manager w baramundi software na Polskę

„Na rynku pojawiają się nowe narzędzia i aplikacje AI, których bezpieczeństwo budzi wątpliwości. Firmy i organizacje nie mogą być bezradne w takich sytuacjach. Kluczowe jest opracowanie jasnej i szczegółowej polityki bezpieczeństwa, uwzględniającej potencjalne zagrożenia z zewnątrz, a także wdrożenie narzędzi, które pozwolą te przepisy egzekwować. Firmy powinny mieć możliwość dokładnego określania uprawnień użytkowników, a także aplikacji i stron internetowych, z których mogą oni korzystać. Wszelkie wątpliwe narzędzia powinny być od razu blokowane” – powiedział Sebastian Wąsik, Country Manager w baramundi software na Polskę. „Pamiętajmy, że w kwestii bezpieczeństwa cyfrowego organizacji nie ma miejsca na kompromis” – dodał ekspert.

Cyfrowe doświadczenia pracowników

Fundamentem skutecznej strategii minimalizacji Shadow AI oraz wzmacniania bezpieczeństwa firmowego jest nie tylko proaktywne kontrolowanie infrastruktury IT, ale również zarządzanie cyfrowymi doświadczeniami pracowników (Digital Employee Experience – DEX). Wdrażając politykę DEX administratorzy IT mogą określać stopień zadowolenia użytkowników z ich środowiska IT. Ponadto, mogą odpowiednio wcześnie wykrywać i eliminować problemy związane z oprogramowaniem, urządzeniami końcowymi oraz aplikacjami, które mogą wpływać na wydajność pracy lub stanowić zagrożenie dla danych firmowych. Dzięki automatycznemu skanowaniu luk w zabezpieczeniach, bieżącemu monitorowaniu aplikacji oraz generowaniu cyklicznych raportów o stanie urządzeń, firmy mogą podejmować szybkie działania zapobiegawcze, zwłaszcza w przypadku wykrycia wykorzystania przez pracownika nieautoryzowanego lub niebezpiecznego narzędzia.

„Firmy powinny patrzeć na problem Shadow AI nie tylko jak na zagrożenie, ale również jak na sygnał, że oficjalne narzędzia mogą nie spełniać oczekiwań pracowników. Dlatego oprócz kontroli warto również zrozumieć ich potrzeby i wprowadzać bezpieczne, ale funkcjonalne alternatywy” – podsumowuje ekspert baramundi.

Nie tylko kontrola, ale również przejrzystość i optymalizacja

Sztuczna inteligencja otwiera przed firmami nowe możliwości, ale jej potencjał można w pełni wykorzystać tylko w odpowiednio zabezpieczonym środowisku. Kluczem do sukcesu jest połączenie przejrzystych polityk bezpieczeństwa, automatyzacji oraz nowoczesnych narzędzi, które pozwalają na kontrolę nad aplikacjami i danymi bez zakłócania codziennych działań biznesowych. Dzięki współpracy między działami IT a pracownikami, przedsiębiorstwa mogą wprowadzać innowacje i zwiększać wydajność, jednocześnie minimalizując ryzyko związane z cyberzagrożeniami i nieautoryzowanym dostępem.