Sztuczna inteligencja w polskich sądach – dwa ministerstwa ogłaszają plan cyfryzacji

Pilotaż w pełni cyfrowego sądu, wykorzystanie sztucznej inteligencji i rozwój cyberbezpieczeństwa – Ministerstwo Sprawiedliwości i Ministerstwo Cyfryzacji podpisują porozumienie o współpracy, otwierając nowy rozdział cyfrowej transformacji polskiego sądownictwa.

Cyfrowa rewolucja w sądach

W dniu 28 kwietnia 2025 roku podpisano porozumienie pomiędzy Ministerstwem Sprawiedliwości a Ministerstwem Cyfryzacji, które ma na celu przyspieszenie cyfrowej transformacji wymiaru sprawiedliwości. Dokument sygnowali elektronicznie minister sprawiedliwości Adam Bodnar i wicepremier oraz minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

W ramach współpracy resorty zamierzają wdrożyć szereg innowacyjnych rozwiązań: od pełnej cyfryzacji Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, przez wykorzystanie dużych modeli językowych (LLM) w sądownictwie, aż po stworzenie centrów rozwoju kompetencji cyfrowych dla pracowników wymiaru sprawiedliwości.

Minister Adam Bodnar podkreślił, że cyfrowa transformacja sądów pozwoli uprościć procedury, skrócić czas trwania spraw oraz wyeliminować bariery administracyjne.

„Transformacja cyfrowa jest kluczowym elementem usprawnienia wymiaru sprawiedliwości. Pomoże na zwiększenie jego efektywności, dostępności i transparentności” – zaznaczył Bodnar.

AI i cyberbezpieczeństwo fundamentem zmian

Ważnym aspektem porozumienia jest wdrożenie sztucznej inteligencji w systemach sądownictwa. Jednym z pierwszych projektów jest „Digitalny Asystent Sędziego” – narzędzie mające wspierać sędziów w analizie akt i przygotowywaniu orzeczeń.

„Wymaga to nie tylko opracowania i wdrożenia wielu narzędzi, ale także podniesienia kompetencji cyfrowych kadr. Istotnym elementem jest także zagwarantowanie maksymalnego poziomu cyberbezpieczeństwa” – podkreślił wicepremier Krzysztof Gawkowski, zwracając uwagę na rosnące zagrożenia dla administracji publicznej.

Ministerstwo Cyfryzacji zapewni wsparcie techniczno-projektowe we wszystkich etapach realizacji projektów oraz wymianę doświadczeń w zakresie najlepszych praktyk.

Sześć filarów współpracy

Porozumienie obejmuje sześć głównych obszarów:

Cyfryzację Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Adaptację dużych modeli językowych do potrzeb sądownictwa.

Utworzenie centrów rozwoju kompetencji cyfrowych.

Wzmocnienie cyberbezpieczeństwa instytucji wymiaru sprawiedliwości.

Rozwój Centralnych Systemów Sądownictwa.

Techniczne i organizacyjne wsparcie projektów.

Pilotaże i wdrożenia nowych rozwiązań rozpoczną się niezwłocznie, a ich efektem ma być bardziej dostępny i zrozumiały wymiar sprawiedliwości dla obywateli.

Perspektywy na przyszłość

Podpisane porozumienie to nie tylko krok w stronę modernizacji wymiaru sprawiedliwości, ale także element szerszej strategii deregulacyjnej państwa. Eksperci wskazują, że skuteczna cyfryzacja sądownictwa może przyczynić się do zwiększenia zaufania społecznego do instytucji prawnych oraz przyspieszenia rozpoznawania spraw.

Zgodnie z założeniami, nowe technologie, w tym sztuczna inteligencja i automatyzacja procesów, mają nie tylko usprawnić funkcjonowanie sądów, ale również zwiększyć ich przejrzystość oraz dostępność dla obywateli na wszystkich etapach postępowania.