UE zaostrza regulacje dotyczące sztucznej inteligencji

Unia Europejska kontynuuje stanowczą politykę wobec sztucznej inteligencji i przedstawia nowe wytyczne dotyczące jej stosowania w miejscach pracy, na stronach internetowych oraz w organach ścigania. Regulacje mają na celu ograniczenie wykorzystywania AI do manipulacji użytkownikami i inwigilacji pracowników.
Zgodnie z nowymi wytycznymi Komisji Europejskiej, pracodawcy nie będą mogli wykorzystywać sztucznej inteligencji do monitorowania emocji swoich pracowników. Oznacza to zakaz stosowania systemów analizujących mimikę twarzy, ton głosu czy inne wskaźniki emocjonalne, które mogłyby być używane do oceny ich wydajności lub nastroju.
Jednocześnie strony internetowe nie będą mogły wykorzystywać AI do stosowania tzw. „ciemnych wzorców” (ang. dark patterns), czyli technik manipulacyjnych nakłaniających użytkowników do podejmowania niekorzystnych decyzji finansowych, np. poprzez ukryte subskrypcje lub trudne do znalezienia opcje rezygnacji.
Nowe przepisy obejmują również zakaz stosowania systemów predykcyjnych przez organy ścigania, jeśli ich podstawą są wyłącznie dane biometryczne. Policja nie będzie mogła przewidywać przestępczego zachowania obywateli tylko na podstawie ich wyglądu lub innych cech fizycznych, jeśli nie zostanie to poparte dodatkowymi dowodami.
Rygorystyczne regulacje obejmują także systemy oceny społecznej (social scoring), zakazując ich stosowania w administracji publicznej i sektorze prywatnym. AI nie będzie mogła automatycznie przyznawać punktów obywatelom na podstawie ich pochodzenia, rasy czy sytuacji ekonomicznej, co ma zapobiec dyskryminacji i nadużyciom.

Kraje członkowskie UE mają czas do 2 sierpnia 2025 roku na wyznaczenie organów nadzorujących przestrzeganie nowych regulacji. Firmy, które naruszą przepisy, mogą spodziewać się surowych kar finansowych – od 1,5% do nawet 7% ich rocznych globalnych przychodów.
Choć wytyczne Komisji Europejskiej nie są formalnie wiążące, stanowią one kluczowy element w interpretacji i egzekwowaniu przepisów zawartych w AI Act, który stopniowo wchodzi w życie. Pełna egzekucja przepisów rozpocznie się 2 sierpnia 2026 roku, jednak część restrykcji, w tym zakaz niektórych praktyk, obowiązuje już od lutego 2025 roku.
Nowe wytyczne są kolejnym krokiem w kierunku uregulowania dynamicznie rozwijającego się sektora AI w Europie. W najbliższych miesiącach można spodziewać się dalszych działań mających na celu doprecyzowanie zasad oraz dostosowanie ich do różnych sektorów gospodarki. Firmy działające na rynku unijnym muszą już teraz przygotować się na nadchodzące zmiany, aby uniknąć ryzyka wysokich kar i zapewnić zgodność swoich systemów z nowymi przepisami.