XVII edycja FG TIME 2025: Razem na rzecz Cyfrowej Dekady

Tegoroczna, siedemnasta już edycja Forum Gospodarczego TIME, zorganizowana w Warszawie, stanowiła niezwykle obszerną platformę wymiany doświadczeń i dyskusji na temat cyfrowej transformacji, integracji rynku oraz wyzwań, które stoją przed polską i europejską gospodarką.

Wydarzenie to, współtworzone przez Krajową Izbę Gospodarczą Elektroniki i Telekomunikacji (KIGEiT), Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji (PIIT), Polską Izbę Komunikacji Elektronicznej (PIKE) i Fundację Digital Poland, przypadło na wyjątkowy moment, jakim jest polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej, i dzięki temu zgromadziło pokaźną grupę ekspertów, przedsiębiorców oraz przedstawicieli świata nauki i administracji. Ich wspólnym celem było wypracowanie rekomendacji i ustalenie priorytetów działań, które mogą przyspieszyć tempo cyfryzacji zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej.

Już w pierwszych wystąpieniach organizatorzy Forum TIME podkreślali, że hasła związane z transformacją cyfrową, strategicznymi celami unijnymi w zakresie sztucznej inteligencji czy cyberbezpieczeństwa często odbierane są przez społeczeństwo niejednoznacznie. Brak dogłębnego zrozumienia tych idei rodzi obawy, co z kolei może skutkować niepotrzebnym lękiem i sceptycyzmem wobec innowacji. Tymczasem sprawne wdrażanie nowych technologii ma przynieść Europie szereg wymiernych korzyści, takich jak rozwój usług cyfrowych, wzrost konkurencyjności rodzimego przemysłu czy poprawa jakości życia obywateli.

Rosnąca rola cyberbezpieczeństwa

Jednym z najczęściej podnoszonych zagadnień podczas Forum była rosnąca rola cyberbezpieczeństwa w dobie coraz szerzej zakrojonej cyfryzacji gospodarki, administracji publicznej i życia codziennego. Minister cyfryzacji i wicepremier RP, Krzysztof Gawkowski, zwrócił uwagę, że odpowiedzialność w tej kwestii spoczywa zarówno na administracji, jak i na sektorze prywatnym oraz organizacjach naukowych czy pozarządowych: „Musimy wiedzieć, że cyberbezpieczeństwo to odpowiedzialność za każdego obywatela, to odpowiedzialność za szpitale, za infrastrukturę krytyczną, za urzędy, też za normalną pracę w wielu instytucjach. To wszystko wytwarzamy w ramach kooperacyjnego myślenia z biznesem, z NGOsami, z nauką”.

Równie istotna okazała się kwestia współpracy na polu telekomunikacji. Podczas inauguracji Forum TIME podpisano list intencyjny pomiędzy ministrem cyfryzacji a przedstawicielami kluczowych organizacji branżowych, co zaowocowało powołaniem przy Ministerstwie Cyfryzacji Grupy ds. Rozwoju Telekomunikacji. Dokument ma ułatwić działania na rzecz obniżenia kosztów inwestycyjnych, usunięcia barier prawnych i administracyjnych oraz wzmocnienia konkurencyjności polskiej gospodarki.

– Podczas 17 FG Time w Warszawie podpisaliśmy list intencyjny, który będzie tworzył w Ministerstwie Cyfryzacji Grupę Roboczą ds. Rozwoju Telekomunikacji. Jesteśmy dzisiaj w miejscu, w którym telekomunikacja ma olbrzymie znaczenie dla rynku. Trzeba zarówno słuchać potrzeb firm, jak i starać się budować odpowiedzialność systemową tak, żeby każdy obywatel był zadowolony – dodał Krzysztof Gawkowski.

O wadze tych działań mówił też Andrzej Dulka, Prezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji:

„Sytuacja jest wyjątkowa, zarówno międzynarodowa, jak i wyjątkowe są wyzwania, które stoją przed Polską. Wyzwania budowania bezpiecznej, konkurencyjnej, nowoczesnej infrastruktury teleinformatycznej. (…) Jak zwiększyć konkurencyjność, jak zderegulować rynek, jak stworzyć szansę dla tego, żeby europejskie rozwiązania, ale przede wszystkim polskie, miały szansę rozwijać się szybko, dynamicznie i z korzyścią dla naszego kraju?”.

Cyfryzacja mieczem obosiecznym

Ireneusz Cichocki z Xiaomi podkreślił, jak obfite regulacje Unii Europejskiej wpływają na proces projektowania i produkcji urządzeń:„Oznacza to, że być może będziemy musieli przygotować specjalne warianty tylko na teren Unii Europejskiej”.

Z kolei Stefan Kamiński, Prezes KIGEiT, zauważył, że cyfryzacja jest narzędziem, które można wykorzystać zarówno w dobrym, jak i złym celu, stąd tak kluczowe jest mądre uregulowanie tego obszaru: „Cyfryzacja jest narzędziem. Każde narzędzie można wykorzystać w dobrym lub złym celu. (…) W związku z tym my musimy znaleźć miejsce na dyskusję, w której zaczynamy patrzeć na cyfryzację jako na nasze bezpieczeństwo i na suwerenność cyfrową”.

W trakcie Forum szeroko omawiano też rozwój sztucznej inteligencji. Mówcy zaznaczali, że AI może stać się kluczowym czynnikiem wspierającym gospodarkę, obronność i życie społeczne. Piotr Mieczkowski z Fundacji Digital Poland wyjaśnił, że dane stanowią paliwo dla modeli sztucznej inteligencji, a współpraca wokół inicjatyw dotyczących tzw. przestrzeni danych jest fundamentem przyszłości cyfrowej Europy: „W sumie ICT w tym półroczu to blisko 1500 osób. (…) Wiemy, jak dane są dzisiaj ważne dla trenowania modeli sztucznej inteligencji”.

Pojawia się zatem potrzeba, by zarówno firmy, jak i instytucje publiczne dzieliły się zasobami danych w sposób bezpieczny i skoordynowany, co ma sprzyjać innowacjom i rozwojowi nauki.

Polska nauka ma wspierać innowacje

O roli polskiej nauki oraz jej znaczeniu we wspieraniu innowacji mówił w rozmowie z redaktorem naczelnym naszego pisma, Krzysztofem Bogackim, doktor habilitowany profesor UMK Radosław Sojak, który wskazał, że wciąż niewystarczająco doceniamy potencjał rodzimych uczelni: „[Rola polskiej nauki] jest zbyt mała w procesie transformacji cyfrowej, mimo że potencjał jest znacznie większy”.

Z kolei doktor Rafał Rosiński, wiceminister cyfryzacji i wykładowca Politechniki Koszalińskiej, podkreślił, że państwo w coraz większym stopniu dostrzega znaczenie rodzimej nauki dla nowoczesnych technologii: „Państwo ma świadomość potencjału polskich uczelni i naukowców i stara się go wspierać, szczególnie w zakresie nowoczesnych technologii, sztucznej inteligencji i cyberbezpieczeństwa”.

Zdaniem wiceministra, przykładem konkretnych działań w tym obszarze jest Instytut IDAS, powołany pod przewodnictwem profesora Sankowskiego, mający jednoczyć biznes, naukę i instytucje publiczne. Ważnym nurtem debaty stała się integracja rynku UE, której promowanie w ramach polskiej prezydencji w Radzie UE jest jednym z głównych punktów zainteresowania przedstawicieli sektora ICT. Eksperci wskazywali, że bardziej spójne prawo gospodarcze, lepiej skoordynowane sieci, że nadmiar przepisów może skutecznie ograniczyć tempo innowacji, zwłaszcza jeśli będą one zbyt restrykcyjne dla małych i średnich firm.

Forum Gospodarcze TIME nie ograniczyło się wyłącznie do zagadnień teleinformatycznych, bo cyfryzacja przenika dziś praktycznie każdą dziedzinę życia, w tym obszar ochrony zdrowia, administracji publicznej, edukacji i obronności. W trakcie panelu poświęconego nowoczesnym technologiom w medycynie przywoływano przykłady aplikacji telemedycznych i rozwiązań z zakresu e-zdrowia, które mogą znacząco poprawić efektywność służby zdrowia i zwiększyć dostępność usług medycznych w regionach oddalonych od dużych ośrodków miejskich. Natomiast przedstawiciele przemysłu zbrojeniowego zwracali uwagę na rosnącą rolę elektroniki i oprogramowania w produkcji nowoczesnego uzbrojenia. Do 2035 roku mają one stanowić około 25 proc. kosztów wytwarzania broni, co według przedsiębiorców stanowi kolejny argument za tym, aby inwestycje w rozwój półprzewodników i elektroniki stały się strategicznym priorytetem na poziomie UE.

Musimy znaleźć nowe mechanizmy finansowania

Barierą nie do przeoczenia jest jednak odmienny poziom rozwoju poszczególnych krajów członkowskich oraz realne obawy związane z tym, że cyfryzacja wzmacnia efekt skali, przez co najwięksi stają się jeszcze silniejsi, a mniejsze gospodarki pozostają w tyle. Wielu uczestników Forum kładło nacisk na konieczność znalezienia nowych mechanizmów finansowania projektów rozwoju technologii, by zagwarantować równomierny wzrost w różnych częściach Wspólnoty. Kolejnym polem intensywnych dyskusji były nowe regulacje unijne, w tym ustawa o sztucznej inteligencji (AI Act), które mają ogromny wpływ na rozwój produktów i usług technologicznych w Europie. Przedsiębiorcy przestrzegali, że nadmiar przepisów może skutecznie ograniczyć tempo innowacji, zwłaszcza jeśli będą one zbyt restrykcyjne dla małych i średnich firm.

Forum Gospodarcze TIME nie ograniczyło się wyłącznie do zagadnień teleinformatycznych, bo cyfryzacja przenika dziś praktycznie każdą dziedzinę życia, w tym obszar ochrony zdrowia, administracji publicznej, edukacji i obronności. W trakcie panelu poświęconego nowoczesnym technologiom w medycynie przywoływano przykłady aplikacji telemedycznych i rozwiązań z zakresu e-zdrowia, które mogą znacząco poprawić efektywność służby zdrowia i zwiększyć dostępność usług medycznych w regionach oddalonych od dużych ośrodków miejskich. Natomiast przedstawiciele przemysłu zbrojeniowego zwracali uwagę na rosnącą rolę elektroniki i oprogramowania w produkcji nowoczesnego uzbrojenia. Do 2035 roku mają one stanowić około 25 proc. kosztów wytwarzania broni, co według przedsiębiorców stanowi kolejny argument za tym, aby inwestycje w rozwój półprzewodników i elektroniki stały się strategicznym priorytetem na poziomie UE.

Wciąż mamy wiele do zrobienia

Siedemnasta edycja Forum Gospodarczego TIME, wypełniona prezentacjami, licznymi panelami i dyskusjami kuluarowymi, po raz kolejny udowodniła, że świadomość znaczenia cyfryzacji dla gospodarki i życia społecznego jest wysoka – jednak wciąż pozostaje wiele do zrobienia w obszarze lepszego wykorzystania potencjału nauki, poprawy regulacji i współpracy na poziomie międzynarodowym. Dyskusje i porozumienia zawarte w ramach 17. Forum Gospodarczego TIME pokazują, że Polska i europejski sektor ICT są zdecydowane, by wnieść istotny wkład w tę rewolucję, zapewniając zrównoważony i bezpieczny rozwój naszych cyfrowych społeczności