Usługi Cyfrowe w Poczcie Polskiej leżą na aucie… – mocny komentarz Krzysztofa Surgowt prezesa firmy CryptoMind S.A.

Rok temu minister infrastruktury i budownictwa Andrzej Adamczyk oraz minister cyfryzacji Anna Streżyńska podpisali długo oczekiwane porozumienie z Pocztą Polską i jej spółką zależną: Pocztą Polską Usługi Cyfrowe, szerzej znaną pod nazwą Envelo. Umowa miała umożliwić cyfrowe kontakty obywateli z administracją, urzędami i sądami bez konieczności wychodzenia z domu czy biura. To miał być prawdziwy skok cywilizacyjny dla Polski. Realizacją miała się zająć Poczta Polska, jako narodowy operator cyfrowy.

Wzrost przychodów budżetowych związanych z cyfrowymi systemami komunikacji wynosi w Europie powyżej 2 proc. PKB. W Polsce mogłoby być nawet lepiej, gdyby nie biurokratyczna mitręga, kulawe prawo i czas tracony przez Polaków, co towarzyszy większości kontaktów z urzędami czy wymiarem sprawiedliwości. Dzisiaj zaledwie 27 proc. z nas załatwia swoje sprawy elektronicznie, zaś głównym motorem tego działania jest program 500+, w którym jako cyfrowi pośrednicy uczestniczą przede wszystkim banki, co i tak jest zasługą głównie Ministerstwa Cyfryzacji.

„Porozumienie, jakie dzisiaj podpisujemy jest krokiem w stronę sprawnego działania administracji, krótszych kolejek w urzędach i bardziej przyjaznych procedur” – powiedział 31 sierpnia 2016 r. minister Andrzej Adamczyk.

Stało się jednak inaczej. Envelo od czasu zawarcia porozumienia nie zrobiło wiele. Według pracowników spółki, Envelo była blokowana przez Zarząd Poczty Polskiej, który w 2015 r. zawiesił jej działania. – To jedna z większych porażek obecnego rządu, który tego projektu do dziś nie reaktywował – alarmują  eksperci. Jak wieść gminna niesie, Ministerstwo Cyfryzacji wypowiedziało właśnie umowę o cyfryzacji z roku 2016, którą miała realizować Envelo (należąca do Poczty Polskiej). Przecieram oczy. Platformy cyfryzacyjne funkcjonują w Europie Zachodniej i Środkowej od wielu lat, i w większości przypadków ich operatorami są państwowe poczty.

Nie przywołując nawet przykładów z takich krajów jak Anglia, Niemcy czy Francja, warto wspomnieć o operacji państwowej Poczty Czeskiej zwanej Datove Schranki. Już prawie milion czeskich gospodarstw domowych korzysta z możliwości, jakie daje czeska platforma, zaś liczba wszystkich transakcji realizowanych elektronicznie za pośrednictwem Poczty Czeskiej na przestrzeni ostatnich trzech lat zbliża się do miliarda.  Wszystko można sprawdzić on-line!

W Polsce byłoby to, zatem około trzech milionów ludzi, i to 2/3 lata po starcie, i kilka miliardów transakcji. Czy to nie daje do myślenia?

My na dziś mamy platformę Envelo, która drogo kosztuje, ale niewiele robi, bo jest podobno nadal blokowana (czego skutkiem jest zapewne wspomniane już zakończenie współpracy Ministerstwa Cyfryzacji z Pocztą Polską). Od lat słyszymy szumne zapowiedzi o cyfryzacji na narodowej platformie do załatwiania spraw wszelkich i czego skutkiem jest coraz większa frustracja młodych Polaków, że nic się w tej sprawie nie dzieje!

Poczta Polska nie przetrwa bez cyfryzacji. Hipoteza, że należy budować potęgę naszego narodowego operatora przede wszystkim w oparciu o papierowe listy i paczki, jest wątpliwa i sprzeczna z empirycznym doświadczeniem i praktyką krajów należących do hemisfery zachodniej, w tym naszych bliskich sąsiadów. Ekonomiczne i polityczne zagrożenie jest takie, że ten strategiczny segment gospodarki może być wkrótce kontrolowany przez obcego operatora zagranicznego lub – być może – jakąś dużą prywatną firmę informatyczną. Cyfrowe życie nie znosi próżni…

Już dzisiaj poczty z Niemiec i Francji zdominowały w Polsce rynek paczek i przesyłek kurierskich. Poczta Polska ma tylko 11 proc. udziału w tym rynku i próbuje zdobyć kolejne… Narodowa platforma cyfrowa trafiał póki co do archiwum projektów ważnych, nie zrealizowanych… dlaczego?!

Krzysztof Surgowt – Ekspert ds. cyberbezpieczeństwa. Prezes CryptoMind SA, polskiej firmy zajmującej się kryptografią i szyfrowaniem danych. Jeden z pionierów cyfryzacji w Polsce, twórca rynku satelitarnego PAY-TV, były prezes firmy Astra CEE. Wcześniej wydawca programów edukacyjnych w TVP, w tym popularnego Rambitu.